Το φαρμακείο των διακοπών και συμβουλές πρώτων βοηθειών από την ΕΟΔ

Μιλώντας με μια φίλη μου στο κάμπιγκ λέγαμε πόσο απαραίτητο είναι να ετοιμάσουμε άμεσα ένα φαρμακείο των διακοπών με τα απαραίτητα για να μην τρέχουμε σε περίπτωση ατυχήματος. Μέσα στην φύση, κοντά στην θάλασσα, μακριά από τα νοσοκομεία για μέρες πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι άλλωστε!

Έτσι λοιπόν το μυαλό μου πήγε στην Ελληνική Ομάδα Διάσωσης και συγκεκριμένα στον φίλο και συμμαθητή μου Βάιο Πολυχρονίδη ο οποίος είναι Εκπαιδευτής Α΄ Βοηθειών της ομάδας. Ήρθα σε επικοινωνία μαζί του και τον ρώτησα κάποια πράγματα τα οποία ίσως για τους γνώστες είναι πολύ απλά αλλά για εμάς τους γονείς είναι πολύ πολύ χρήσιμα! Πολλές φορές κάνουμε κάποια πράγματα από άγνοια ή που ίσως είδαμε από τους γονείς μας αλλά τελικά δεν είναι σωστά! Θα ήθελα όμως την επιείκειά σας προς εμένα καθώς δεν είμαι δημοσιογράφος αλλά επειδή ήθελα πάρα πολύ να κάνω αυτή την  “συνέντευξη”, λειτούργησα ως μαμά-δημοσιογράφος!!!

-Καταρχάς τι είναι η Ελληνική Ομάδα Διάσωσης και ποιοι την αποτελούν;

Η Ελληνική Ομάδα Διάσωσης είναι μη κυβερνητική οργάνωση Έρευνας και Διάσωσης, τα μέλη της οποίας συμμετείχαν σε επιχειρήσεις από το 1978 σε εθελοντική βάση. Από το 1994 λειτουργεί με τη μορφή σωματείου.

Η Κεντρική Διοίκηση της Ελληνικής Ομάδας Διάσωσης έχει έδρα τη Θεσσαλονίκη και διαθέτει 34 παραρτήματα & βάσεις ετοιμότητας σε όλη την Ελλάδα.

Με ένα ανθρώπινο δυναμικό άνω των 2.000 εθελοντών σε όλη την Ελλάδα, συμμετέχει σε επιχειρήσεις Έρευνας και Διάσωσης σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης και μαζικών καταστροφών, οπουδήποτε λαμβάνουν χώρα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Στελεχώνεται από επαγγελματίες και ερασιτέχνες διασώστες με άριστη επιστημονική και τεχνική κατάρτιση, που ενεργούν με εθελοντική συνείδηση.

-Που βοηθάτε και με ποιον τρόπο; Πως μπορεί κάποιος να σας καλέσει;

Η Ελληνική Ομάδα Διάσωσης μπορεί να επέμβει αποτελεσματικά σε όλα, ουσιαστικά, τα πεδία όπου απαιτείται έρευνα και διάσωση. Τα τμήματά της (ορεινή διάσωση, υγρό στοιχείο, αντιμετώπιση καταστροφών,  πρώτες βοήθειες, σκυλιά έρευνας) εκπαιδεύονται και πιστοποιούνται συνεχώς από ευρωπαϊκούς και παγκόσμιους φορείς, των οποίων είναι και μέλος, ώστε να μπορεί με αξιώσεις να πετύχουν στην κάθε αποστολή τους. Επιπλέον, συμμετέχουν και σε εκπαιδεύσεις πολιτών και άλλων εθελοντικών οργανώσεων. Ειδικά το τμήμα πρώτων βοηθειών εκπαιδεύει σχεδόν καθημερινά πολίτες, μαθητές όλων των βαθμίδων, εργαζόμενους και κάθε ενδιαφερόμενο στην παροχή πρώτων βοηθειών. Από εκπαιδευτές πιστοποιημένους, οι οποίοι ακολουθούν τα πανευρωπαϊκά και διεθνή πρωτόκολλα στις πρώτες βοήθειες. 

Τηλέφωνο κέντρου επιχειρήσεων: 2310310 649  (24 ώρες)

Εναλλακτικά στα εκάστοτε παραρτήματα (www.hrt.org.gr) 

-Πώς μπορεί κάποιος να γίνει μέλος της και με ποιον τρόπο βοηθάει; Πρέπει να
διαθέτει πάρα πολλές ώρες και πως;

Για να γίνει κάποιος μέλος πρέπει υποχρεωτικά να περάσει από το δίμηνο σχολείο βασικών γνώσεων, που οργανώνεται κάθε Σεπτέμβρη με θεωρητικά μαθήματα δύο φορές την εβδομάδα και πρακτικά τα σαββατοκύριακα. Εκεί θα εκπαιδευτεί στις βασικές γνώσεις όλων των τμημάτων και φυσικά και στις πρώτες βοήθειες. Μετά το τέλος του σχολείου πραγματοποιούνται οι εξετάσεις. Οι επιτυχόντες μπορούν να γραφτούν στο τμήμα της επιλογής τους, όπου και θα εκπαιδευτούν, πλέον, σε συγκεκριμένες τεχνικές. Η εκπαίδευση στις πρώτες βοήθειες συνεχίζεται και είναι απαραίτητη για όλους τους εθελοντές, ανεξαρτήτως τμήματος. 

Εκτός από το σχολείο των βασικών γνώσεων, όπου το πρόγραμμα είναι συγκεκριμένο, ο καθένας αφιερώνει το χρόνο που ο ίδιος αποφασίζει. Είμαστε εθελοντές, οπότε δεν είμαστε υποχρεωμένοι να κάνουμε κάτι που δεν μας ευχαριστεί. Όμως, είμαστε και μια ομάδα η οποία κατά γενική ομολογία λειτουργεί με επαγγελματικά πρότυπα. Οπότε χρειαζόμαστε άτομα που τη μια ώρα που θα επιλέξουν να αφιερώσουν θα το κάνουν με πάθος. 

 – Κάνετε ενημερώσεις και σε σχολεία; Πώς θα έρθουμε σε επαφή μαζί σας;

Τα τελευταία δύο χρόνια έχουμε ενημερώσει πάνω από σαράντα σχολεία της Θεσσαλονίκης και των ευρύτερων περιοχών.  Η αίτηση για ενημέρωση, όπως και για κάθε άλλη κάλυψη εκδήλωσης γίνεται στο [email protected]. Ενημερώνουμε σχολεία όλων των βαθμίδων (δημοτικό, γυμνάσιο, λύκειο) καθώς επίσης και πανεπιστημιακές σχολές (π.χ. τμήμα βρεφονηπιοκομείας), αλλά και παιδικούς σταθμούς. Φυσικά, στους παιδικούς σταθμούς η ενημέρωση γίνεται σε γονείς και δασκάλους. Εντελώς δωρεάν, εντελώς εθελοντικά. 

– Τι είναι ο αριθμός 112 (πανευρωπαϊκός αριθμός έκτακτης κλήσης); 

Ο αριθμός 112 είναι ο πανευρωπαϊκός αριθμός κλήσης έκτακτης ανάγκης, ο οποίος συντονίζει όλους τους εμπλεκόμενους φορείς σε ένα ατύχημα (αστυνομία, πυροσβεσική, ΕΚΑΒ, κτλ.). Ισχύει για όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και φυσικά και για την Ελλάδα. Μπορούμε να καλέσουμε και χωρίς κάρτα SIM και φυσικά η κλήση είναι δωρεάν.

– Τι χρειάζεται να έχει τελικά ένα φαρμακείο διακοπών ειδικά σε μια οικογένεια με παιδιά;

Μια λίστα αρκετά περιεκτική για αρχάριους στις πρώτες βοήθειες είναι η παρακάτω: 

• Γάντια μιας χρήσεως (δες εδώ)
• Γάζες (δες εδώ)
• Φυσιολογικός ορός (δες εδώ)
• Ελαστικοί επίδεσμοι διαφόρων μεγεθών (δες εδω)
• Τριγωνικός επίδεσμος
• Λευκοπλαστ (δες εδώ)
• Ψαλίδι Πρώτων Βοηθειών
• Ισοθερμική κουβέρτα
• Παγοκύστες – Θερμοκύστες
• Αντισηπτικό (δες εδώ)
• Θερμόμετρο (δες εδώ)
• Αυτοκόλλητα επιθέματα διαφόρων μεγεθών
• Οφθαλμικές σταγόνες (δες εδώ)
• Παυσίπονα και φάρμακα για τον πονοκέφαλο
• Φάρμακο για κρύωμα (αποσυμφορητικό, φάρμακο για βήχα, παστίλιες για το λαιμό)
• Φάρμακα για τον πυρετό
• Gel για ανακούφιση από το τσίμπημα Εντόμων (δες εδώ)
• Αλοιφή για εγκαύματα (αλοιφή ή σε σπρέι)
• Αντι-διαρροϊκή θεραπεία 
• Την φαρμακευτική αγωγή σας

-Τι κάνουμε σε περίπτωση που τσιμπήσει εμάς ή κάποιον άλλον φίδι; 

Μια φίλη μου με ρώτησε για κάτι σαν “προφυλακτικό ” που το βάζεις στο στόμα σου αν θες να ρουφήξεις το δηλητήριο από σκορπιό ή φίδι. Με ρώτησε που μπορεί να το βρει. Προσωπικά βέβαια είμαι διστακτική γιατί αν δεν ξέρεις πως να το χρησιμοποιείς μήπως είναι χειρότερα;

Το τσίμπημα από φίδι αντιμετωπίζεται στο νοσοκομείο. Η σωστή κίνηση είναι το άτομο να μεταφερθεί τάχιστα στο νοσοκομείο. Όσο για τις διάφορες συσκευές που κυκλοφορούν στο εμπόριο, αλλά και τις διάφορες τεχνικές τύπου Ράμπο, να σας ενημερώσω ότι το δηλητήριο του φιδιού δε μεταφέρεται μέσω του αίματος, αλλά μέσω των λεμφαδένων. Ρουφώντας μπορώ να αφαιρέσω μια απειροελάχιστη ποσότητα δηλητηρίου και ο κίνδυνος να μπει στον δικό μου οργανισμό είναι μεγάλος. 

Μια πιεστική (και όχι πολύ σφιχτή) επίδεση πάνω από το σημείο του δαγκώματος είναι αρκετή. Επαναλαμβάνω ότι η άμεση μεταφορά του τραυματία στο νοσοκομείο είναι η καλύτερη παροχή πρώτων βοηθειών.

---

Διαβάστε περισσότερα:

• Βασικό φαρμακείο για βρέφη
• Πως να αντιμετωπίσετε τις ραγάδες στην εφηβεία
• Τα δικά μας αγαπημένα online φαρμακεία
• Βαλίτσα μαιευτηρίου: η απόλυτη λίστα για τη μέλλουσα μαμά

---

– Τι κάνουμε με το τσίμπημα του αχινού, του σκορπιού, της μέδουσας και ψαλίδας; 

Ό,τι και παραπάνω. Άμεση μεταφορά στο νοσοκομείο. Ιδίως στην περίπτωση του αχινού η κατ’ οίκον αντιμετώπιση είναι και επώδυνη και αμφίβολη. 

 -Αλλά και τι κάνουμε με τις μέλισσες; Πώς ξέρουμε αν μπήκε το κεντρί και τι κάνουμε τότε; Μου είχαν πει ότι βάζεις πάγο. Ισχύει;

Το σημαντικό είναι να γνωρίζουμε εάν το άτομο που τσιμπήθηκε είναι αλλεργικό. Σε αυτή την περίπτωση πρέπει να μεταφερθεί άμεσα στο νοσοκομείο. Σε αντίθετη περίπτωση το κεντρί (εφόσον φαίνεται) πρέπει να αφαιρεθεί προσεκτικά με ένα τσιμπιδάκι, χωρίς να σπάσει! Μετά, λίγη αμμωνία βοηθάει στο να ανακουφιστεί ο πόνος. Ο πάγος βοηθάει στη μείωση του οιδήματος κυρίως αλλά και στον πόνο. 

-Τελικά σε περίπτωση ρινορραγίας τι πρέπει να κάνουμε; Πάνω ή κάτω το κεφάλι. Κρατάμε το κόκαλο της μύτης ή όχι;

Το κεφάλι το ρίχνουμε κάτω, ώστε να αποφύγουμε την κατάποση αίματος, η οποία μπορεί να μας προκαλέσει εμετό. Επιπλέον, πιέζουμε για πέντε περίπου λεπτά όχι το κοκκαλάκι της μύτης, αλλά αμέσως πιο κάτω στο μαλακό σημείο, στα πτερύγια της μύτης και όχι στο κοκκαλάκι ή στα ρουθούνια. 

-Πώς μπορούμε να περιποιηθούμε ένα απλό χτύπημα; Πώς σταματάμε την αιμορραγία εάν είναι έντονη; 

Σε ένα χτύπημα χωρίς εμφανές τραύμα εφαρμόζουμε πάγο για μείωση του οιδήματος και ακινητοποιούμε. Σε επικίνδυνα χτυπήματα πηγαίνουμε στο νοσοκομείο.

Η αντιμετώπιση της αιμορραγίας γίνεται με 3 βήματα:

• Καθαρισμός σε όλες τις περιπτώσεις με νερό ή φυσιολογικό ορό.  Δεν χρησιμοποιούμε σε καμία περίπτωση betadin, οξυζενέ ή οινόπνευμα. Τα δυο πρώτα είναι φάρμακα που μπορεί να προκαλέσουν και αλλεργικές αντιδράσεις, το Betadin αφήνει και το χαρακτηριστικό πορτοκαλί χρώμα που θα προκαλέσει και πρόβλημα αν αυτός ο άνθρωπος πάει στο νοσοκομείο καθώς θα πρέπει να ξύσουν το δέρμα για να το αφαιρέσουν  και το οινόπνευμα προκαλεί πόνο. 
• Εφαρμόζουμε άμεση πίεση με γάζες, δεν αφαιρούμε τις πρώτες γάζες αλλά προσθέτουμε συνεχώς από πάνω. ΠΟΤΕ δεν χρησιμοποιούμε βαμβάκι γιατί έχει ίνες που θα κολλήσουν  στην πληγή.
• Επιδένουμε με έναν ελαστικό επίδεσμο. 

Εφόσον έχουμε σταματήσει την αιμορραγία με την άμεση πίεση, επιδένουμε για να σταθεροποιήσουμε τα επιθέματα αλλά και για να ασκήσουμε περαιτέρω πίεση.

 -Πότε ένα κόψιμο είναι για ράμματα; 

Δεν υπάρχει συγκεκριμένος κανόνας αλλά όταν ένα κόψιμο είναι αρκετά βαθύ, αν δεν σταματάει η αιμορραγία και είναι πάνω σε άρθρωση μάλλον θέλει ράμματα.

 -Σε περίπτωση σπασίματος τι θα πρέπει να κάνουμε;

Υπάρχουν δύο ειδών κατάγματα, τα ανοικτά και τα κλειστά. 

1. Στο ανοικτό κάταγμα το σπασμένο οστό έχει προκαλέσει και τραύμα
   στο δέρμα και έχει βγει έξω. 
2. Στο κλειστό τραύμα το οστό έχει σπάσει και εμφανίζει
   τα συμπτώματα του κατάγματος, οίδημα, πόνο, δυσλειτουργία.

Στα ανοικτά κατάγματα αντιμετωπίζουμε την αιμορραγία και ακινητοποιούμε, στα κλειστά κατάγματα εφαρμόζουμε πάγο ή κρύα επιθέματα και ακινητοποιούμε. 

Και στις δύο περιπτώσεις πρέπει να πάμε στο νοσοκομείο.

-Πώς καταλαβαίνουμε ότι κάποιος έπαθε ηλίαση και τι πρέπει να κάνει; 

Τα συμπτώματα της ηλίασης είναι συνήθως ο πονοκέφαλος, η αυξημένη θερμοκρασία του σώματος, το κοκκίνισμα, ο εμετός, η ζαλάδα και οι ταχυπαλμίες. 

Η αντιμετώπιση είναι η  μεταφορά σε σκιώδες και δροσερό μέρος, εφαρμόζουμε κρύα επιθέματα και χορηγούμε υγρά. Απευθυνόμαστε σε γιατρό.

– Αν καούμε κατά το μαγείρεμα από τον φούρνο ή από καυτό νερό ή λάδι τι θα πρέπει να κάνουμε; 

Γενικά σε όλα τα εγκαύματα η αντιμετώπιση είναι να πλύνουμε με νερό η φυσιολογικό ορό το έγκαυμα.  Στο σπίτι βάζουμε το σημείο του εγκαύματος κάτω από τρεχούμενο νερό για 15-20 λεπτά. 

Δεν εφαρμόζουμε οδοντόκρεμες, ντομάτες και οποιαδήποτε γιατροσόφια έχουμε ακούσει κατά καιρούς αλλά νερό και μόνο νερό ή φυσιολογικό ορό.  

Αν γνωρίζουμε ότι δεν είμαστε αλλεργικοί μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τις ειδικές φαρμακευτικές αλοιφές για εγκαύματα.   

Εφόσον λοιπόν έχουμε ξεπλύνει το έγκαυμα το επιδένουμε ελαφρά για να μην έρχεται σε άμεση επαφή με το περιβάλλον και μολυνθεί.  

Προσοχή σε μεγάλης έκτασης εγκαύματα που μπορεί να προκληθεί και υποθερμία.

Τα εγκαύματα από ξηρές χημικές ουσίες είναι η περίπτωση που δεν πρέπει να έρθουν σε επαφή με νερό καθώς θα προκαλέσουν χημική αντίδραση.

Σε έγκαυμα στο μάτι, ξεπλένω με άφθονο νερό.

– Είναι σωστό να χτυπάμε στην πλάτη κάποιον που πνίγεται την ώρα του φαγητού;

Όταν κάποιος πνίγεται την ώρα του φαγητού, το σύνηθες είναι ότι βήχει και η μπουκιά αποβάλλεται από τον βήχα. Εάν λοιπόν την  ώρα που βήχει κάνουμε αυτό που ξέρουμε, το να τον χτυπήσουμε στην πλάτη, όχι μόνο δεν τον βοηθάμε αλλά τον επιβαρύνουμε, καθώς τον δυσκολεύουμε να βήξει. Οπότε σε περίπτωση που κάποιος πνιγεί από το φαγητό και βήχει τον ενθαρρύνουμε να βήξει. Αν δεν βήχει είναι το πρόβλημα, οπότε σε εκείνη την περίπτωση εφαρμόζουμε 5 χτυπήματα στην πλάτη κι έπειτα 5 λαβές Heimlich στην κοιλιά, τεχνική στην οποία πρέπει να εκπαιδευτεί κάποιος για να την εφαρμόσει.

-Αν λιποθυμήσει κάποιος πώς θα τον συνεφέρουμε; 

Δεν υπάρχει τρόπος για να συνεφέρουμε κάποιον από λιποθυμία, για να λιποθύμησε υπήρξε κάποιος σοβαρός λόγος. Οπότε δεν ρίχνουμε νερό, δεν του δίνουμε να πιει νερό, δεν του βάζουμε να μυρίσει αρώματα και σε καμία περίπτωση δεν του ρίχνουμε σφαλιάρες! Αν είμαστε σίγουροι ότι είναι λιποθυμία ανυψώνουμε τα πόδια του λίγα εκατοστά από το έδαφος και μένουμε δίπλα του μέχρι να συνέλθει, δεν προσπαθούμε να τον σηκώσουμε. Αν αργήσει να επανέλθει καλούμε το 166.

-Παθαίνω πολύ συχνά κράμπες στην θάλασσα. Τι κάνουμε αν για παράδειγμα πάθουμε κράμπα στην γάμπα ενώ είμαστε σε σημείο που δεν πατάμε; 

Αν ξέρουμε ότι οι κράμπες είναι σύνηθες για μας καλό είναι να μην πηγαίνουμε σε σημείο που δεν πατάμε ή αν πάμε να έχουμε κάποιο πλευστικό βοήθημα.  Αν τύχει, το αντιμετωπίζουμε με ψυχραιμία, καλούμε σε βοήθεια και κάνουμε διάταση για να λυθεί η κράμπα.

Και κάπου εδώ τελείωσα με τις ερωτήσεις μου. Νομίζω ότι όλα αυτά που διαβάσατε σας έδωσε μια ιδέα για το τι πρέπει να κάνετε σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. 

---

Θα ήθελα να ευχαριστήσω πάρα πολύ τον κ. Βάιο Πολυχρονίδη για όλες αυτές τις πληροφορίες που μοιράστηκε μαζί μας. Ήταν μεγάλη μου τιμή να απαντήσει στις ερωτήσεις μου και να αφιερώσει χρόνο για εμάς όλους.

Ελπίζω να έγινε σαφές ότι η καλύτερη λύση είναι η γρήγορη μεταφορά σε κάποιο νοσοκομείο… ειδικά για όσους από εμάς δεν γνωρίζουμε από πρώτες βοήθειες.  Αν ωστόσο επιθυμείτε μην διστάσετε να επικοινωνήσετε με την Ελληνική Ομάδα Διάσωσης για περισσότερες πληροφορίες. 

Καλή συνέχεια στο καλοκαίρι σας και φυσικά αχρείαστα όλα τα παραπάνω!